Öz
Modern Arap edebiyatı yazarları, roman türünde eser veren dünyadaki diğer edebiyatçılardan farklı olarak Ortadoğu coğrafyasında devrim, direniş, göç ve hayranlığı barındıran yitirilmiş bir mazi sahibidirler. Bununla birlikte tarihî olay ve olguları hikaye ederek geçmişten alınan ilhamla bugüne ve yarına yön veren tarihî roman, bu türün yazarları tarafından önemli bir direniş silahı olarak kullanılmıştır. Bu noktada Radvâ ‘Âşûr, Ortadoğu coğrafyası ve Filistin meselesi söz konusu olduğunda tarihî romancılığın önde gelen kadın muhamilerinden biri kabul edilir. Diğer taraftan Radvâ ‘Âşûr’un Filistinli bir şair olan eşi Mürîd Bergûsî’nin, uzun yıllar sürgün hayatına mahkum edilmesi ve bundan kaynaklı birtakım sorunlarla karşılaşmaları, yazarın Filistin meselesi ile temasını güçlendirmiştir. Bu çalışmada ilk olarak Radvâ ‘Âşur’un hayatı hakkında bilgi verilmiş, özellikle edebiyat kariyerinde önemli bir yere sahip olan ailesi üzerinde durulmuştur. Ardından yazarın Mısır Modern edebiyatındaki yeri ve romancılığı başat karakter olmak üzere, yazım tarzı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Radvâ ‘Âşûr Tarihî Roman Direniş Edebiyatı Göç Arap Milliyetçiliği.
Kaynakça
- Abdelkî, Yusuf. “Semaniyetü â‘mâlin rivaiyyetin min edebi’s-sicûni’l-‘Arabî”. Ultra Sawt. Erişim 20 Haziran 2016. https://www.ultrasawt.com/8-أعمال-روائية-من-أدب-السجون-العربي/الترا-صوت/أدب-وحياة/ثقافة
- Armaoğlu, Fahir. Filistin Meselesi ve Arap İsrail Savaşları 1948-1988. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1989.
- Ashour, Radwa vd. Southern Methodist University. “Arab Women Writers”. çev. Mandy McClure. Southwest Review 1/94 .
- Ashour, Radwa. “Eyewitness, Scribe and Story Teller: My Experience as a Novelist". The Massachusetts Review 41.
- Ashour, Radwa. “My Experience with Writing”. çev. Rebecca Porteous. Journal of Coparative Poetics 13 (Kahire 1993).
- ’Aşûr, Radvâ. el-Hadâsetu’l-Mümkine (eş-Şidyâk ve’s-Sâk ’ale’s-Sâk). Mısır: Daru’ş-Şurûk, 2. Baskı., 2012.
- ’Âşûr, Radvâ. Eskal min Radvâ (Makâtı’ı min sîra zâtiyye). Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 2015.
- ’Aşûr, Radvâ. Hatice ve Susan. Kahire: Daru’l-Hilal, 1987.
- ’Aşûr, Radvâ. Sülasiyyetü Gırnâta. Kahire: Daru’ş-Şurûk, 16. Basım, 2016.
- ’Âşûr, Radvâ. Tantûriyye. Kahire: Daru’ş-Şurûk, 5. Baskı., 2010.
- Bakhtin, Michail. Karnavaldan Romana (Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar). çev. Cem Soydemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1. Basım, 2001.
- Barghouti, Mourid. Şairin Filistini. İstanbul: Klasik, 2004.
- Çetin, Nihad M. “Arap (Yazı, Dil, Edebiyat)”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 3/276-309. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
- Dayf, Şevki. el-Edebü’l-Arabi el-muasır fî Mısr. Kahire: Dârü’l-Ma’ârif. Erişim 18 Temmuz 2021.
- Demirayak, Kenan. Arap Edebiyatı Tarihi, Osmanlı Dönemi (Mısır ve Bilad’uş-Şam Bölgesi) (1516-1802). Erzurum: Fenomen Yayınları, 2015.
- Doğru, İhsan. “Endülüslü Müslümanlara Uygulanan Zulmün 20. yy. Romanına Yansıması: Radvâ Âşûr’un ‘Granada Üçlemesi’ Örneği”. Adana: Akademisyen Kitabevi, 2018.
- Ebu Hamde, Basil. “Radvâ Âşûr: er-Rivayât ke’l-‘afârît tezhar fî ey vakt”, el-Beyan. Erişim 01 Temmuz 2012. http://www.albayan.ae/paths/art/2012-07-01-1.1679380
- Engin, Ali Şakir. “Hansâ”. TDV İslam Ansiklopedisi. C. XVI. İstanbul, 1997.
- Fergan, Eşref Edip. Mehmed Akif: Hayatı, Eserleri ve Yetmiş Muharririn Yazıları. İstanbul: Sebilürreşad Neşriyatı, 1960.
- Göğebakan, Turgut. Tarihsel Roman Üzerine. Ankara: Akçağ Basım, 2004.
- Granara, Wiliam. Brill. “Nostalgia, Arab Nationalism and the Andalusian Chronotope in the Evolution of the Modern Arabic Novel”. Journal of Arabic Literature 1/36 (2005).
- Gutas, Dimitri. Yunanca Düşünce Arapça Kültür: Bağdat’ta Yunanca-Arapça Çeviri Hareketi ve Erken Abbasi Toplumu. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2003.
- Günel, Fuat. “Abdülvehhab Azzâm”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 4./352-535. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
- Haydar, Aziz. el-Filistiniyyun fî İsrail fî zılli ittifakiyye Oslo. Beyrut: Müessesetü’d-Dirasati’l-Filistiniyye [Institute for Palestine Studies], 1997.
- Heykel, Ahmed. Tetavvürü’l-edebi’l-hadis fî Mısr. Kahire: Dârü’l-Maârif, 1978.
- İbnü’n-Nedim, Ebü’l-Ferec Muhammed b İshak. el-Fihrist. Beyrut: Hayyat, 1967.
- Köksoy, Mesut- Işik, Rıfat. “Radvâ ʻÂşûr’un Hurma Ağacını Gördüm (Ra’eytu En-Naḫl) Eserindeki Kısa Hikâyelerin Teknik İncelemesi”. Dil ve Edebiyat Araştırmaları 23 (20 Mart 2021), 291-325.
- Manisty, Dinah. “Madness as Textual Strategy in the Narratives of three Egyptian Women Writers”. Alif: Journal of Comparative Poetics 14 (1994).
- Mir, Salam. Pluto Journals. “Mourid Barghouti: The Blessings of Exile”. Arab Studies Quarterly 37/4 (Fall 2015).
- Muhammed, İsmail. “Radvâ Âşûr: Beyne Meryemi Gırnâta ve Rukayyeti’t-Tantûriyye”. el-İmârât el-Yevm. Erişim 23 Ocak 2013. http://www.emaratalyoum.com/life/culture/2013-01-23-1.543321
- Özdemir, Mediha Büşra. Radvâ ’Âşûr ve Sülasiyyetü Gırnâta Adlı Eserinde Göç Teması. İstanbul: Marmara Üniversitesi, 2017.
- Rayhanova, Baian. Harrassowitz Verlag. “The Past and Present in the Modern Arabic Novel”. Zeitschrift Der Deutschen Morgenlandischen Gessellschaft 1/154 (2004).
- Romanie, Barbara. “Specters Bt Radwa Ashour”. World Literature Today 85 (Şubat 2011).
- Salman, Ahmet. 19.yy. Osmanlı Döneminde Yeni Arap Edebiyatı. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı., 1991.
- Seymour-Jorn, Caroline. “Teaching Arab Women’s Lİterature: Radwa Ashour’s Gharnata”. el-’Arabiyya 38,39 (2006 2005).
- Tekin, Mehmet. Roman sanatı 1: Romanın Unsurları. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2001.
- Turan, Ömer. Düşman Kardeşler: Siyonizm İsrail ve Filistin direnişi. İstanbul: Akka Yayıncılık, 2002.
- Ürün, Ahmet Kazım. Modern Arap Edebiyatı. Konya: Çizgi Kitabevi, 2015.
- Ürün, Ahmet Kazım. Necip Mahfuz ve Toplumsal Gerçekçi Romanları. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları, 1. Basım, 2002.
Öz
The writers of Modern Arabic Literature, in addition to other World writers in the field of novel, have a lost past that includes revolution, resistance, migration and admiration in the Middle East. The “historical novel” that gives direction to the present and the future with inspiration from the past by narrating historical events and phenomena has become an important weapon of resistance for novel writers. Radwa Ashour is considered one of the women carriers of this style when it comes to the Palestine issue and the geography of the Middle East. Due to her jusband Mourid Barghouti being a Palestinian poet and his long exile life, The problems that entered their lives at various intervals strengthened the author’s warm contact with te Palestinian issue. We began our study by briefly talking about the author’s family and life, which had a great influence on her career. Basically, we discussed the author’s place in Egyptian Modern Literature and her writing, with her novelism being the main character.
Anahtar Kelimeler
Radwa Ashour Historical Novel Literature of Resistance Migration Arab Nationalism
Kaynakça
- Abdelkî, Yusuf. “Semaniyetü â‘mâlin rivaiyyetin min edebi’s-sicûni’l-‘Arabî”. Ultra Sawt. Erişim 20 Haziran 2016. https://www.ultrasawt.com/8-أعمال-روائية-من-أدب-السجون-العربي/الترا-صوت/أدب-وحياة/ثقافة
- Armaoğlu, Fahir. Filistin Meselesi ve Arap İsrail Savaşları 1948-1988. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1989.
- Ashour, Radwa vd. Southern Methodist University. “Arab Women Writers”. çev. Mandy McClure. Southwest Review 1/94 .
- Ashour, Radwa. “Eyewitness, Scribe and Story Teller: My Experience as a Novelist". The Massachusetts Review 41.
- Ashour, Radwa. “My Experience with Writing”. çev. Rebecca Porteous. Journal of Coparative Poetics 13 (Kahire 1993).
- ’Aşûr, Radvâ. el-Hadâsetu’l-Mümkine (eş-Şidyâk ve’s-Sâk ’ale’s-Sâk). Mısır: Daru’ş-Şurûk, 2. Baskı., 2012.
- ’Âşûr, Radvâ. Eskal min Radvâ (Makâtı’ı min sîra zâtiyye). Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 2015.
- ’Aşûr, Radvâ. Hatice ve Susan. Kahire: Daru’l-Hilal, 1987.
- ’Aşûr, Radvâ. Sülasiyyetü Gırnâta. Kahire: Daru’ş-Şurûk, 16. Basım, 2016.
- ’Âşûr, Radvâ. Tantûriyye. Kahire: Daru’ş-Şurûk, 5. Baskı., 2010.
- Bakhtin, Michail. Karnavaldan Romana (Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar). çev. Cem Soydemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1. Basım, 2001.
- Barghouti, Mourid. Şairin Filistini. İstanbul: Klasik, 2004.
- Çetin, Nihad M. “Arap (Yazı, Dil, Edebiyat)”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 3/276-309. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
- Dayf, Şevki. el-Edebü’l-Arabi el-muasır fî Mısr. Kahire: Dârü’l-Ma’ârif. Erişim 18 Temmuz 2021.
- Demirayak, Kenan. Arap Edebiyatı Tarihi, Osmanlı Dönemi (Mısır ve Bilad’uş-Şam Bölgesi) (1516-1802). Erzurum: Fenomen Yayınları, 2015.
- Doğru, İhsan. “Endülüslü Müslümanlara Uygulanan Zulmün 20. yy. Romanına Yansıması: Radvâ Âşûr’un ‘Granada Üçlemesi’ Örneği”. Adana: Akademisyen Kitabevi, 2018.
- Ebu Hamde, Basil. “Radvâ Âşûr: er-Rivayât ke’l-‘afârît tezhar fî ey vakt”, el-Beyan. Erişim 01 Temmuz 2012. http://www.albayan.ae/paths/art/2012-07-01-1.1679380
- Engin, Ali Şakir. “Hansâ”. TDV İslam Ansiklopedisi. C. XVI. İstanbul, 1997.
- Fergan, Eşref Edip. Mehmed Akif: Hayatı, Eserleri ve Yetmiş Muharririn Yazıları. İstanbul: Sebilürreşad Neşriyatı, 1960.
- Göğebakan, Turgut. Tarihsel Roman Üzerine. Ankara: Akçağ Basım, 2004.
- Granara, Wiliam. Brill. “Nostalgia, Arab Nationalism and the Andalusian Chronotope in the Evolution of the Modern Arabic Novel”. Journal of Arabic Literature 1/36 (2005).
- Gutas, Dimitri. Yunanca Düşünce Arapça Kültür: Bağdat’ta Yunanca-Arapça Çeviri Hareketi ve Erken Abbasi Toplumu. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2003.
- Günel, Fuat. “Abdülvehhab Azzâm”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 4./352-535. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
- Haydar, Aziz. el-Filistiniyyun fî İsrail fî zılli ittifakiyye Oslo. Beyrut: Müessesetü’d-Dirasati’l-Filistiniyye [Institute for Palestine Studies], 1997.
- Heykel, Ahmed. Tetavvürü’l-edebi’l-hadis fî Mısr. Kahire: Dârü’l-Maârif, 1978.
- İbnü’n-Nedim, Ebü’l-Ferec Muhammed b İshak. el-Fihrist. Beyrut: Hayyat, 1967.
- Köksoy, Mesut- Işik, Rıfat. “Radvâ ʻÂşûr’un Hurma Ağacını Gördüm (Ra’eytu En-Naḫl) Eserindeki Kısa Hikâyelerin Teknik İncelemesi”. Dil ve Edebiyat Araştırmaları 23 (20 Mart 2021), 291-325.
- Manisty, Dinah. “Madness as Textual Strategy in the Narratives of three Egyptian Women Writers”. Alif: Journal of Comparative Poetics 14 (1994).
- Mir, Salam. Pluto Journals. “Mourid Barghouti: The Blessings of Exile”. Arab Studies Quarterly 37/4 (Fall 2015).
- Muhammed, İsmail. “Radvâ Âşûr: Beyne Meryemi Gırnâta ve Rukayyeti’t-Tantûriyye”. el-İmârât el-Yevm. Erişim 23 Ocak 2013. http://www.emaratalyoum.com/life/culture/2013-01-23-1.543321
- Özdemir, Mediha Büşra. Radvâ ’Âşûr ve Sülasiyyetü Gırnâta Adlı Eserinde Göç Teması. İstanbul: Marmara Üniversitesi, 2017.
- Rayhanova, Baian. Harrassowitz Verlag. “The Past and Present in the Modern Arabic Novel”. Zeitschrift Der Deutschen Morgenlandischen Gessellschaft 1/154 (2004).
- Romanie, Barbara. “Specters Bt Radwa Ashour”. World Literature Today 85 (Şubat 2011).
- Salman, Ahmet. 19.yy. Osmanlı Döneminde Yeni Arap Edebiyatı. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı., 1991.
- Seymour-Jorn, Caroline. “Teaching Arab Women’s Lİterature: Radwa Ashour’s Gharnata”. el-’Arabiyya 38,39 (2006 2005).
- Tekin, Mehmet. Roman sanatı 1: Romanın Unsurları. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2001.
- Turan, Ömer. Düşman Kardeşler: Siyonizm İsrail ve Filistin direnişi. İstanbul: Akka Yayıncılık, 2002.
- Ürün, Ahmet Kazım. Modern Arap Edebiyatı. Konya: Çizgi Kitabevi, 2015.
- Ürün, Ahmet Kazım. Necip Mahfuz ve Toplumsal Gerçekçi Romanları. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları, 1. Basım, 2002.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Din Araştırmaları |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Eylül 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 1 Sayı: 2 |
idrak, Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.